Εχω βαρεθεί να ακούω σε συνέδρια ειδικούς, να αναρωτιoύνται “αν μπορεί η Ελλάδα να γίνει Silicon Valley”. Στη χώρα που επιχειρεί η μειοψηφία, με συνταξιούχους 42 ετών, στη χώρα των καθηγητών-συμβούλων ιδιωτικών επιχειρήσεων και των εκατοντάδων κρατικών φορέων. Η επόμενη Silicon Valley; Δηλαδή ένας χώρος που μαζεύεται ταλέντο και κεφάλαιο, μια περιοχή που ανοίγουν δουλειές και δημιουργούνται industries;
Οι πολιτικοί νομίζουν ότι όλα γίνονται με φοροαπαλλαγές ή Ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά προγράμματα (να ρέει χρήμα). Οι ενώσεις νέων επιχειρηματιών πάλι φοροαπαλλαγές, κάτι κτίρια στο κέντρο -σαν ένα hub λέει- και κεφάλαια. Τα startups που ξεκίνησαν δεν λένε πολλά, κοιτούν μόνο προς τα έξω και καλά κάνουν. Οι τράπεζες να τελειώνουν με την αναχρηματοδότηση, για να πέσει χρήμα στην αγορά (λένε...). Αυτοί που δεν ξέρουν -αλλά έχουν παιδιά και θα έπρεπε να ξέρουν- λένε “βρε, οι Αμερικάνοι τυπώνουν χρήμα ζεστό” και όσοι θέλουν να ξεκινήσουν κάτι μάλλον δεν ασχολούνται με το θέμα. Οι λιανέμποροι περιμένουν το τελικό χτύπημα ...της μοίρας, της αγοράς, της επόμενης επιταγής. Τα επιμελητήρια προτείνουν (νέα δανεικά) “ σχέδια ανασυγκρότησης” και τα πανεπιστήμια “μην μας κόβετε τη χρηματοδότηση”.
Ολοι αυτοί αποκρύπτουν, ότι όπου δημιουργήθηκαν πραγματικοί χώροι καινοτομίας (Ινδία, Βραζιλία, ΗΠΑ, Σουηδία, κλπ) συνέβησαν τα εξής: α) υπήρξε βούληση και πάθος από πολλούς να γίνουν νέα πράγματα που βοηθούν πολυποίκιλα την αγορά, την οικονομία, την κοινωνία, β) μπήκε σε εφαρμογή και αναδιαμορφωνόταν συνεχώς ένα σχέδιο, γ) συνεισέφεραν με πολλούς τρόπους αναρίθμητοι stakeholders με σοβαρότητα, δ) αξιοποιήθηκαν νέοι (ίσως οι καλύτεροι...) που ήξεραν και ήθελαν, ε) δεν υπήρχαν ενδιάμεσοι / σύμβουλοι / επιτροπές κλπ που διαστρεβλώνουν τη δράση και στ) τα μέσα ενημέρωσης και τα κοινωνικά δίκτυα σαν να συντονίστηκαν στην προώθηση καλών πρακτικών και παραδειγμάτων (εδώ ακόμη στις σχολές ΜΜΕ μαθαίνουν ότι “ο πόνος πουλάει”). Δεν λένε ότι για να φτιάξεις την επόμενη Silicon Valley, πάνω απ’όλα, πρέπει να δημιουργήσεις ζήτηση! Ζήτηση για καινοτομία με και από την αγορά τεχνολογίας. Μεγάλες εταιρίες (πάροχοι επικοινωνιών, system integrators) ζητούσαν προϊοντική και service καινοτομία και βεβαίως οι μεγάλοι Microsoft, Apple, Google θέλησαν να φτιάξουν το οικοσύστημά τους σε κάθε συσκευή και σε κάθε ευκαιριακή πώληση. Να οι διαγωνισμοί, να οι υποτροφίες, να τα προγράμματα έρευνας κλπ. Ζήτηση και παγκόσμιες συνεργασίες ...θέλησαν να δημιουργήσουν οι Ινδία, Βραζιλία, Σουηδία αν μπείτε και δείτε τα site των εθνικών επιμελητηρίων τους... να οι ευκαιρίες συνεργασίας, σε αυτή την αγορά, με αυτές τις υποψήφιες εταιρίες, και σε αυτά τα events να πάτε...σοβαρά πράγματα δηλαδή...
Ζήτηση για προϊοντική υπεροχή και εξαγωγές από πολλούς κλάδους. Πάλι έφεραν κοντά τους νέους με ταλέντο για να δημιουργήσουν αντιβιοτικά, έξυπνους μετρητές, συνθετικά κουφώματα, τα cloud connected cars (παράδειγμα προηγούμενο άρθρο). Ακόμη και τα μεταλλαγμένα τρόφιμα που θέλουν να μπουν στην παγκόσμια διατροφική αλυσίδα.
Ζήτηση για κυβερνητικά projects που έγιναν μέσα στη χώρα, αλλά ...με ταλέντο από όλο τον κόσμο, διαλέγοντας μόνο τους καλύτερους. Οι ένοπλες δυνάμεις επένδυσαν (ένα γνωστό παράδειγμα είναι στο Ισραήλ ...με εφαρμογές από τον καιρό έως προβλέψεις logistics) αλλά και η κεντρική κυβέρνηση όπως στις ΗΠΑ (πχ. το ιστορικό διαστημικό “Apollo program” των ΗΠΑ είναι ένα τέτοιο...ναι, ήταν ένα startup).
Ζήτηση για νέους και οικονομικούς τρόπους να μπούν οι τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ICT) στους μεγάλους κλάδους λιανικής, οι οποίοι χρηματοδότησαν από διαγωνισμούς ταλέντου έως co-creation projects οι P&G, Kraft, Macy’s (εδώ ακόμη κάνουμε ωραίες ατάκες-διαφήμιση και οι developers δεν σηκώνουν τη μύτη τους ή την ασχετοσύνη τους, να πάνε να προτείνουν σε εταιρίες την ψηφιακή τους μετάβαση).
Ζήτηση ανανέωσης φήμης, παρουσίασης νέων ευρεσιτεχνιών και διεθνών συνεργασιών από τα μεγάλα πανεπιστήμια, που ήταν πάντα τροφοδότες της επιχειρηματικότητας (HP από το Stanford, του Harvard οι διδακτορικοί μελετούν ήδη τα βιώσιμα συστήματα σε όλο τον πλανήτη κτπ). Από κοντά οι συνεργασίες με μεγάλες εταιρίες και η χρηματοδότηση έργων που αν γινόντουσαν commercialized, θα άφηναν έσοδα στις πανεπιστημιακές ομάδες και ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα στις εταιρίες.
Ζήτηση από τους καταναλωτές για όλο περισσότερα apps, ICT solutions και από developers σε παγκόσμιο επίπεδο για API’s και κοινά εργαλεία software. Ανοιξε έτσι ένας παγκόσμιος αγωγός παροχής βοήθειας. Ζήτηση από τους καταναλωτές για νέες υπηρεσιες είτε σε φυσική παρουσία, ειτε στο smartphone τους και μιας και μας αρέσει να λέμε για το market-driven demand, έτσι άνοιξε ένα stream έργων που ματασχηματίζει τις παραδοσιακές εταιρίες (πχ η AT&T συνεργάζεται με εταιρίες τεχνολογίας για να παρακολουθούν κατ’οίκον, ηλεκτρονικά, χρόνιες ασθένειες).
Ζήτηση για οικονομικό, φιλόδοξο, ελεύθερο, και προσιτό ταλέντο παντού, που άλλοτε ήταν το pull προσλήψεων κάποιων εταιριών, άλλοτε έδιναν λύσεις σε μακροχρόνια έργα χωρίς να φορτώνουν με υπέρογκα benefits τον “χορηγό”... Εκεί βλέπετε, δεν συζητούν τον κατώτερο μισθό, αλλά πόσα έργα θα κάνουν.
Η Ελλάδα δεν έχει παρα πολλά από αυτά, αλλά πάνω απ’όλα δεν έχει αυτή τη λογική σε πλειοψηφικό ρεύμα. Είναι μια χώρα με πολλές ιδιαιτερότητες, πολύ συντηρητική και κλειστοφοβική, με ιδεοληψίες αντί πρακτικό συλλογικό μυαλό. Αυτά τα χαρακτηριστικά της συντηρούνται στην εκπαίδευση, στη σχέση κράτους-πολίτη, στην επιχειρηματική ζωή και στην ποιότητα service παντού! Θα την έλεγε κάποιος “χαμένη στη μετάφραση” και αν ακόμη όλα τα παραπάνω τα ξεκινούσε ... ίσως να έφτιαχνε ένα “φρακενστάιν”, γιατί δεν θα ήταν βγαλμένο από μέσα μας. Η Ελλάδα ποτέ δεν επιχείρησε να κερδίσει τον κόσμο και τα λίγα καλά εξωστρεφή παραδείγματά της, επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Δεν είδαμε με όνειρο και ελπίδα το μεγαλείο του να κατακτάς (με πολιτισμένο τρόπο) ξένες αγορές, γέφυρες συνεργασίας, εξέλιξη. Μάλλον μας ταιριάζει το να είσαι βασιλιάς στο χωριό σου, παρά μυρμήγκι στον κόσμο...
Αντί λοιπόν να αναρωτιούνται πως θα κάνουμε την Ελλάδα Silicon Valley, ας το πάρουμε απόφαση ότι είμαστε Ψωροκώσταινα Valley! Και αντί να βαυκαλιζόμαστε ότι θα φτιάξουμε ένα τέτοιο ισχυρό δίκτυο ανάπτυξης, ας σκεφτούμε καλύτερα πρακτικούς τρόπους πως να δημιουργήσουμε νέα ζήτηση. Ζήτηση για αξίες, προσπάθεια, συνεργασία και ζήτηση για τα όσα καλά προϊόντα έχουμε και ...σαπίζουν μαζί με τη μιζέρια μας. Τότε οι καινοτομίες, οι επενδυτές, οι ενδιαφερόμενοι για συνεργασία, οι αγοραστές θα αρχίσουν να έρχονται μόνοι τους και κατά δεκάδες.
Εως τότε ...Ψωροκώσταινα Valley…ξύπνα!!!
Stay tuned,
Τάσος
Σχόλια